Jesteście ciekawi, jak odpowiedzieli ankietowani? ?
Policzyliśmy Wasze głosy z komentarzy, wiadomości prywatnych i odpowiedzi w relacji (na Instagramie i Facebooku).

36 osób - домів [domiw]
10 osób - домю [domiu]

Czy jest to dla Was zaskoczeniem? Kto z Was sądził, że istnieje tylko jedna forma, której sam używa? ?

W Waszych odpowiedziach pojawiły się głosy dotyczące wyrażenia "до хыжы" [do chŷżŷ], "дохыж" [dochŷż].

I tutaj pojawia się odwieczne pytanie, które zadajemy sobie od lat. Czy możemy postawić znak równości między
? домів/домю a до хыжы/дохыж?

Do jakich wniosków doszliśmy?

Zaobserwowaliśmy w wielu sytuacjach i tekstach literackich, że wyrażenie домів/домю [domiw/domiu] odnosi się do podążania w kierunku domu w ujęciu bardziej abstrakcyjnym, czyli do gniazda, azylu, miejsca zamieszkania (również tymczasowego).

? Юж ся змеркат, ліпше подме домів.
[już sia zmerkat, lipsze podme domiw]
Już nastaje zmierzch, chodźmy lepiej do domu.

? Сідят в нас гості юж тыжден, видит ся, же нияк ся домів не зберают.
[sidiat w nas hosti już tŷżden, wydyt sia, że nyjak sia domiw ne zberajut]
Goście siedzą u nas już tydzień, wygląda na to, że w ogóle nie zamierzają jechać do domu.

? Юж мі ся омерзло сідити на занятях, рад бым пішол домів.
[już mi sia omerzło sidyty na zaniatiach, rad bŷm piszoł domiw]
Zbrzydło mi już siedzenie na zajęciach, wolałbym pójść do domu.

Natomiast wyrażenie до хыжы/дохыж [do chŷżŷ/dochŷż] słyszymy najczęściej w ujęciu bardziej fizycznym, materialnym, dom jest postrzegany jako budynek, określona przestrzeń, w której mieszkamy.

? Купили сме до хыжы нову постіль.
[kupyly sme do chŷżŷ nowu postil]
Kupiliśmy nowe łóżko do domu.

? Рады сме, же сте безпечні доіхали! Входте дохыж.
[radŷ sme, że ste bezpeczni poichaly! wchodte dochŷż]
Cieszymy się, że dojechaliście bezpiecznie! Wchodźcie do domu.

? Іде буря, ліпше внесме праня до хыжы.
[ide buria, lipsze wnesme prania do chŷżŷ]
Nadciąga burza, lepiej wnieśmy pranie do domu.

Czy Wy też widzicie taką zależność?

#fajposwomu #файпосвому #dylematy #językłemkowski #łemkowie #lemko #лемкы #naukajęzyka #лем #dom #łemkowski #rozważania #хыжа #chyża