Zaserwowaliśmy Wam quiz kulinarny i wpadliśmy jak śliwka w kompot!...
Zaserwowaliśmy Wam quiz kulinarny i wpadliśmy jak śliwka w kompot! 😄
Zapytaliśmy Was, które z wymienionych słów nie jest związane z przygotowywaniem potraw.
Za poprawną odpowiedź uznaliśmy słowo
📍 пороти [poroty] - pruć,
które kojarzy nam się w pierwszej kolejności z pruciem tkanin.
W komentarzu pojawiła się sugestia Piotra, że można tego słowa użyć również w znaczeniu patroszenia zwierzyny. I oczywiście miał on rację! Nie przyszło nam to do głowy z dwóch powodów. Po pierwsze sami nie patroszymy niczego ani nikogo, nawet w celach kulinarnych 😂 A po drugie znane nam są inne łemkowskie słowa, oznaczające patroszenie.
📍 пытлати [pŷtłaty], патрошыти [patroszŷty] / петрушыти [petruszŷty] - patroszyć
Do tego zestawienia z radością dopisujemy słowo пороти [poroty], którego, jak słusznie zauważył Szymon, użyjemy też w znaczeniu darcia pierza.
📍 пороти піря [poroty piria], дерти піря [derty piria] - skubać pierze
Oczywiście znaliśmy to wyrażenie, ale nie skojarzyliśmy go z przygotowywaniem potraw. Ach, my mieszczuchy! Co my wiemy o życiu?! Trzeba się chyba wybrać do jakiegoś porządnego gazdy lub gazdyni, żeby nas przyuczyli tego i owego. To będą z pewnością niezapomniane doświadczenia, które wryją się w pamięć na długie lata 😜
Olenka też podała fajny przykład o znaczeniu metaforycznym. Mówiło się u niej
📍 "пороти ся як стары ґачы" [poroty sia jak starŷ gaczŷ],
co dosłownie znaczy "pruć się jak stare gacie". I tutaj można to rozumieć na różne sposoby, w zależności od sytuacji. Człowiek może "пороти ся" [poroty sia], kiedy się bardzo denerwuje, nadyma, awanturuje, "drze się". Ale powiemy tak też o osobie, która pracuje ponad siły, czyli możemy tutaj dostrzec analogię do polskiego "wypruwać sobie żyły".
Kiedy ktoś ziewa, możemy żartobliwie powiedzieć
📍 ґамба ся ти поре [gamba sia ty pore] - dosł. gęba ci się pruje,
a kiedy ktoś puszcza wiatry, może usłyszeć
📍 ґачы ся ти порют (gaczŷ sia ty poriut) - dosł. gacie ci się prują.
A może Wy znacie jeszcze inne przykłady użycia słowa "пороти" [poroty]?
Gorąco zachęcamy Was do dzielenia swoją wiedzą! Mamy różne skojarzenia i doświadczenia, wspólnie możemy lepiej zadbać o ocalenie językowego bogactwa Łemków ❤️