Rozwinęła się wczoraj dyskusja wokół słowa "potknąć się", które wybrzmiało w przytoczonym przez nas przysłowiu. Choć sami wykorzystujemy inną formę – зашпотати ся [zaszpotaty sia], postanowiliśmy zachować tę, którą faktycznie zastaliśmy w zapisanym przysłowiu – пошпотити ся [poszpotyty sia].

Wpadliśmy na pomysł, by sprawdzić wśród Was, jakie słowa są najbardziej popularne. Wzięliśmy pod uwagę odpowiedzi z ankiety na naszej relacji oraz prywatne wiadomości, które do nas wysłaliście. Zdecydowanie najpowszechniejszą formą jest słowo "зашпотати ся", ale czy to oznacza, że pozostali popełnili błąd? W żadnym wypadku! Taki jest koloryt i bogactwo języka łemkowskiego – w każdej wsi mówiono nieco inaczej.

Niektórych może zadziwić lekko odmienna forma – зашпортати ся [zaszportaty sia]. Po co to dodatkowe "р" [r]? Może to przez podobieństwo do słowa "шпортати" w znaczeniu "grzebać", np. шпоратати в кышени [szportaty w kŷszeny]. Podobne rozważania wiódł Aleksander Brückner, kiedy w "Słowniku etymologicznym języka polskiego" z 1927 r. pod hasłem "szportać" zapisał: "czy nie wsunięto r do szpocić, o ‘wadzie nogi’". Widzimy zatem, że w ten sposób słowo ewoluowało nie tylko u Łemków, a miało to miejsce conajmniej sto lat temu.

W gwarze wielkopolskiej znajdziemy słowo "szpatawy" w znaczeniu "krzywy". Wśród Ślązaków "szpotawym" nazwana zostanie osoba kulejąca, a obraźliwie o niezdarnej osobie powie się "szpotlok". Skąd to słowo w ogóle wzięło się u nas? Prawdopodobnie z języka niemieckiego w odniesieniu do wady kończyn u koni. W języku polskim wykorzystuje się słowo "szpotawy" w kontekście medycznym (np. szpotawe kolana, nogi, paluchy, stopy). U Łemków шпотати [szpotaty], шпортати [szportaty] (i ich pochodne formy) są w aktywnym słowniku do dziś.

#fajposwomu #файпосвому #łemkowie #łemkowski #lemko #лемкы #лемківскійязык #лем #etymologia #język #łemkowszczyzna #лемковина #lemkowyna