Pisząc w relacji o sprawach kuchennych (i wspaniałym wytworze ludzkich rąk, jakim są pierogi ?), wspominaliśmy o wałku do ciasta, którego łemkowska nazwa to ? катулька [katulka]. Zawdzięcza ją swojemu walcowatemu kształtowi, który pozwala na to, by przedmiot się toczył. I tu nie zdziwi nas nazwa czynności:

? катуляти [katulaty] - toczyć, turlać, wałkować (w zależności od kontekstu)

Tutaj przypomina nam się historia z przemkowskiego podwórka, gdzie dzieci mówiły "katurlać" - być może to wynik połączenia łemkowskiego [katulaty] i polskiego "turlać" ? W Googlu na to hasło pojawia się tylko 25 wyników i traktowane jest jako regionalizm.

Nie tylko wałek do ciasta możemy nazwać "катулька". Jak widzicie na załączonym obrazku, mówimy w ten sposób na bele siana czy kawałki drewna o walcowatym kształcie, tzw. metrówki. Choć belę z uwagi na jej gabaryt moglibyśmy raczej nazwać ? катуля [katula] ?

I tutaj taka jeszcze ciekawostka, że słowo "катулька" wykorzystywane było w odniesieniu do człowieka, mawiano np. "ногы як катулькы" [nohŷ jak katulkŷ], "дітина як катулька" [dityna jak katulka]. Chodziło tutaj o słuszną masę :) Czy było to obraźliwe? Niekoniecznie. Przecież dawniej taki był kanon piękna, nie od dziś wiadomo, że "порядна Лемкыня має быти крас, груб і червін" ? I tutaj na scenę wchodzi zatroskana, załamujące ręce babcia, która z przejęciem pyta "Та чого нич не іш? Йооой, бій ся Бога!".

#fajposwomu #файпосвому #лемкы #łemkowie #lemko #лемко #językłemkowski #лемківскійязык #łemkowski #naukajęzyka #jednosłowowieleznaczeń #kanonpiękna #atrakcyjność #babcia #jedzbonieurośniesz #jedz