Spoiler ALERT! ? To słowo wcale nie oznacza "o".

Bardzo często spotykamy się wykorzystaniem słowa "про" jako przyimka "o". Przywędrowało sobie w tym znaczeniu z języka ukraińskiego, jest dość często niepoprawnie powielane, aż rozgościło się w języku łemkowskim i wygodnie rozsiadło, udając coś, czym nie jest.

Czyżby Łemkowie nie mieli zatem słowa про [pro]?
Nic z tych rzeczy! Pewnie, że mamy, mogliście je usłyszeć w pieśniach...
?
"Прошу вас мамичко про Христовы раны, благословте вы мя боскыма словами"
[proszu was mamyczko pro chrystowŷ ranŷ, błahosłowte wŷ mia boskŷma słowamy]
/łemkowska przyśpiewka weselna/
?
"Про мене ся, мамко, не старайте, лем вы мі на милу позір дайте"
[pro mene sia, mamko, ne starajte, lem wŷ mi na myłu pozir dajte]
/fragment pieśni "Сьвіт місячку"/

W języku łemkowskim słowo про [pro] ma szeroki zakres znaczeniowy. Najczęściej pomaga wskazać związek przyczynowo-skutkowy. Aby było łatwiej zapamiętać, zapoznajcie się z różnorodnymi przykładami:

? про око [pro oko] - na pokaz, dla oka
? про мене [pro mene] - dla mnie, według mnie
? про дашто [pro daszto] - z powodu czegoś, przeznaczone czemuś, z myślą o czymś

? Тото чачко єст про діти од 3 рока. [toto czaczko jest pro dity od tretioho roka] - Ta zabawka przeznaczona jest dla dzieci od 3 r. ż.

? Купилам про няня скоряний пулярис. [kupyłam pro niania skorianyj pularys] - Kupiłam dla taty skórzany portfel.

? Знам, же люблят солодкє, про них впюк єм кісто. [znam, że lublat sołodkie, pro nych wpiuk jem kisto] - Wiem, że lubią słodkości, z myślą o nich upiekłem ciasto.

? Про двиганя велькых тягарів болит ня хырбет. [pro dwyhania welkŷch tiahariw bolyt nia chŷrbet] - Od dźwigania dużych obciążeń boli mnie kręgosłup.

? Нияк не можу спати про борг. [nyjak ne możu spaty pro borh] - Nie mogę spać przez dług.

? Про хвороту барз схаліла. [pro chworotu barz schaliła] - Z powodu choroby bardzo zmizerniała.

(więcej przykładów w komentarzu)

☝️ Uwaga! Pamiętajcie, że słowo "про" łączy się z rzeczownikami w bierniku (про кого/што?).

#fajposwomu #файпосвому #łemkowie #językłemkowski #lemko #лемкы #лемківскійязык #лем #naukajęzyka #słowianie #łemkowski