Niedawno zapytaliśmy Was w naszym quizie, które z wymienionych słów oznacza "zapomnieć". I oczywiście większość z Was na pewno wie, jak to słowo po łemkowsku brzmi, ale jak je zapisać? Przez "и" czy "ы"? A może jedno i drugie? I tu pojawiają się dylematy, przed którymi wielu ratuje się ucieczką. Dziś spróbujmy stawić im czoła ;)

Jeśli zapytacie o zasadę pisowni "и" oraz "ы", w odpowiedzi usłyszycie, że pisze się je zgodnie z wymową :) Proste, co? ;) I jest to jak najbardziej prawda! Ale co, jeśli młode pokolenie Łemków w dużej mierze utraciło umiejętność rozróżniania tych głosek? Tu już się pojawia problem...

Temat pisowni "и" oraz "ы" jest bardzo obszerny, nie da się tego przedstawić w jednym poście. Nawet jeśli niektórzy z Was by to przeczytali, to jak wielu zdoła to wszystko zapamiętać i wykorzystać w praktyce? Dlatego postaramy się nauczyć Was pojedynczych zagadnień małymi krokami, po trochę, bez cytowania podręczników. I najlepiej na przykładach, żeby łatwo Wam było zapamiętać.

Weźmy na warsztat słowa z naszego ostatniego quizu:
забыти [zabŷty], забити [zabyty], забиты [zabytŷ], забыты [zabŷtŷ].

Nie myślcie, że losowo wymieszaliśmy litery i tylko jedno słowo jest poprawne. KAŻDE z tych słów jest napisane poprawnie, ale mają one inne znaczenie i wymowę.

Na początek musicie zapamiętać jedną podstawową i szalenie ważną rzecz - różnicę między быти [bŷty] і бити [byty].

? быти [bŷty] - być
? бити [byty] - bić

Jeśli mamy dwa słowa z prefiksem "за" [za], bazujące na wspomnianych wyżej słowach, nie trudno się domyślić, że "забити" będzie oznaczać "zabić".

Co te dwa słowa mają wspólnego? Oba kończą się na -ти [-ty]. I tutaj ważna zasada - bezokoliczniki w języku łemkowskim kończą się na -ти, нп.
? робити [robyty] - robić,
? ходити [chodyty] - chodzić,
? істи [isty] - jeść,
? бесідувати [besiduwaty] - mówić.
Ale, ale! Są wyjątki :) W bezokoliczniku napiszemy "ы", jeśli poprzedza ją "ч", np.
? мочы [moczŷ] - móc,
? речы [reczŷ] - rzec,
? печы [peczŷ] - piec,
? толчы [tołczŷ] - tłuc.

* ciąg dalszy w komentarzu ⬇

#językłemkowski #fajposwomu #файпосвому #łemkowie #łemkowszczyzna #lemkovyna #лемківскійязык #lemko #лемко #лемкы #naukajezyka