Ciśnie się na usta, daje upust emocjom, jest krótkie, dosadne i domyślamy się, że wyraża coś złego. Ale co oznacza?

No właśnie... Aby zrozumieć, dlaczego słowo фрас [fras] w języku łemkowskim jest tak silne i wywołuje negatywne skojarzenia, warto sprawdzić, skąd pochodzi. Prawdopodobnie Łemkowie pożyczyli to słowo od Węgrów, z którymi łączyły ich m.in. kontakty handlowe. A może przyjechało na Łemkowszczyznę na jednym z maziarskich wozów? Kto wie...

Węgierskie słowo frász, podobnie jak w języku łemkowskim, jest wulgaryzmem, a jego pierwotne znaczenia krążyły wokół kilku różnych pojęć – diabła, strachu i epilepsji (bądź innych chorób, którym towarzyszą drgawki). Nie trudno się domyślić, że wszelkie niewyjaśnione zjawiska, w tym nieznane choroby, ludzie wyjaśniali działaniem sił nieczystych. Czart, licho, demon, diabelskie nasienie... Brzmi mrocznie, prawda? ?

Choć słowo kojarzy nam się z czymś złym, zdaje się, że nie ma obecnie takiego mocnego wydźwięku. Ba! Krąży nawet pełne zachwytu powiedzenie "крас як фрас!" [kras jak fras], które bynajmniej nie ma być kpiącym pochlebstwem dla urody kogoś lub czegoś ;) Chociaż...

Niemniej фрас najczęściej jest kojarzony z czymś złym, smutnym, uciążliwym. Zwróćcie uwagę na pochodne słowo фрасунок [frasunok] - zmartwienie.

No cóż... Czy jest to niemiłe, czy wulgarne, nie zmienia to faktu, że jest elementem języka. Pozwolimy sobie zatem przytoczyć kilka zdań, które mogą okazać się Wam przydatne w obliczu silnych emocji.

? До фраса! [do frasa] - Do licha!
? Най то фрас возме! [naj to fras wozme] - Niech to szlag!
? Ідий до фраса! [idyj do frasa] - Idź do diabła!
? По якого фраса там лізеш? [po jakoho frasa tam lizesz] - Po cholerę tam leziesz?
? Кый фрас? [kŷj fras] - Ki diabeł?
? Ани-м не подумал, же тоты фрасы такы здібны. [anym ne podumał, że totŷ frasŷ takŷ zdibnŷ] - Nawet przez myśli mi nie przeszło, że te łobuzy są takie zdolne.
? Палюнка міц як фрас! [palunka mic jak fras] - Samogon mocny jak cholera!

cd. przykładów w komentarzu :)

#fajposwomu #файпосвому #strachmawielkieoczy #wulgaryzmy #przekleństwa #język #łemkowie #lemko #językłemkowski #łemkowszczyzna #węgierski